จากซ้ายไปขวาคือ 1พระร่วงหลังรางปืนพิมพ์แก้มปะ 2พระร่วงหลังรางปืนพิมพ์ใหญ่ฐานสูงครับ
พระร่วงหลังรางปืน แตกกรุเมื่อ พ.ศ.๒๔๙๓ จากบริเวณหน้าพระปรางค์องค์ใหญ่ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (เชลียง) จ.สุโขทัย เชื่อว่าเมื่อขอมเรืองอำนาจได้เคยปกครองดินแดนแถบนี้ ซึ่งเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรขอม และได้สร้างพระพิมพ์นี้ไว้ พระที่พบมีจำนวนไม่เกิน ๒๐๐ องค์ และกว่าครึ่งหนึ่งเป็นพระที่ชำรุดเสียหายเป็นศิลปะเขมรยุคบายน อยู่ในลวดลายของกรอบซุ้ม ลักษณะของยอดซุ้มเป็นลายกนกแบบแบบซุ้มกระจังเรือนแก้ว ด้านหลังขององค์พระพิมพ์นี้มีลักษณะพิเศษ คือมีรางร่องกดลึกลงไป ทำให้ด้านหลังเป็นรางร่องยาวไปตามองค์พระ นักนิยมพระเครื่องในสมัยแรกที่พระแตกกรุออกมาใหม่ๆ จึงเรียกพระพิมพ์นี้ว่า พระร่วงหลังกาบหมาก ต่อมาได้มีผู้นำพระพิมพ์นี้ไปใช้ติดตัว ทำให้เกิดความแคล้วคลาดจากภยันตรายในเรื่องปืน มีประสบการณ์ ยิงไม่ออก ยิงไม่เข้า ยิงไม่ถูก ทำให้ผู้คนในสมัยต่อมาเรียกพระพิมพ์นี้ว่า พระร่วงหลังรางปืน แต่ก็มีอีกกรณีหนึ่งเชื่อว่า เพราะด้านหลังองค์พระที่เป็นร่องและมีลายแบบกาบหมากนั้น มีลักษณะคล้ายร่องปืนแก๊บ จึงเรียกกันว่า “หลังรางปืน”
ลักษณะการสร้างเป็นการสร้างแบบเบ้าประกบคือการนำไม้มาประกบด้านหลังโดยการเปิดช่องระบายอากาศด้านบนของแม่พิมพ์ไว้นิดหนึ่งแล้วจับคว่ำลงในแนวดิ่งและเทตะกั่วที่หลอมจนเหลวข้นโดยเทจากฐานไหลไปสู่ห้วและจับไม้ประกบที่ยื่นเลยฐานไว้ขณะเทเพราะในช่วงนั้นตะกั่วจะมีความร้อนมากในขณะเทตะกั่วจะไหลจากฐานไปเรื่อยๆพร้อมกับไร่อากาศออกทางช่องด้านหัวที่เปิดไว้นิดหนึ่งทำให้พระออกมาสวยงามคมชัด หลังจากแห้งแล้วก็ตัดส่วนเกินของตะกั่วที่ยื่นติดไม้ประกบตรงฐานออกทำให้เห็นรอยตัดและเห็นผิวระดับการเทตะกั่วอย่างเห็นได้ชัด
เมื่อพระบรรจุกรุผ่านกาลเวลหลายร้อยปี ตะกั่วคายน้ำบวกกับความชื้นในกรุทำให้เกิดสนิม และไขสีขาว บางส่วนจะเห็นสนิมปนไขติดตามองค์พระ เป็นลักณะธรรมชาติของพระลงกรุครับ
สำหรับพระที่มีสนิมแดงขึ้นเยอะๆผิวพระจะเกิดรัดตัวเป็นรอยลักษณะคล้ายรอยตีนกา และในบางส่วนจะเห็นรอยแตกแบบตะข่ายใยแมงมุมแล้วแต่จะพูดเปรียบเทียบกันไปดูรูปแล้วจะรู้ครับ
การแตกแบบตะข่ายใยแมงมุมนี้ จะมีลักณะเล็กมากมองด้วยตาเปล่าแทบไม่เห็นต้องใช้กล้องซูมสำหรับดูเนื้อพระครับถึงจะเห็น
บางองค์เส้นรอยลายไม้หรือเส้นกาบหมากติดไม่ชัดหรือแทบไม่เห็นเลยแต่ถ้าเอียงให้ได้แสงเงาที่พอเหมาะก็จะเห็นครับคือยังไงก็ต้องมี
